بازگشت به صفحه اصلی

بازگشت به بخش مقالات

مصاحبه مهدی وجودی با خبرگزاری ایسنا: 23 بحران پس از هر زلزله ایجاد میشود

خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
سرویس علمی
 

دبیر جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران اظهار داشت: پس از بروز زلزله با توجه به شرایط كشور 23 بحران ایجاد می‌شود كه سازمانهای غیردولتی می‌توانند به ویژه در بحرانهای اجتماعی مدیریت بحران را برعهده بگیرند.

مهندس مهدی وجودی در گفت‌و‌گو با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) درباره نقش سازمانهای غیردولتی در كاهش خسارتهای ناشی از زلزله خاطرنشان كرد: در كشور ما همواره تصور بر این بوده است كه مدیریت بحران فقط متخص پس از وقوع بحران است و هیچ نیازی به آمادگی برای مقابله برای مدیریت بر بحران نیست و تمام تصمیمات به صورت همزمان گرفته می‌شود. یعنی تمام مدیرانی كه تا زمان وقوع زمین‌لرزه كوچكترین آموزشی در زمینه همكاری به هنگام بحران و ... ندیده‌اند، ‌با وقوع زلزله در ستاد بحران ‌حاضر می‌شوند. نتیجه چنین نگرشی در عملكرد ستادهای بحران كشور مشهود است.

وی افزود: تمام برنامه‌های اجرایی مدیریت‌ها می‌بایست برای مواقع بحرانی از قبل طراحی و تمرین شده باشند و همانطور كه تمام مقاوم سازی‌ها و ایمن‌سازیها باید قبل از وقوع زلزله انجام شود، آنچه كه برای بعد از زلزله می‌ماند، عملكرد صحیح از مواد و ملزومات آماده شده برای شرایط بحرانی است.

دبیر جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران با اشاره به اینكه براساس تحقیقات محققان این جمعیت حدود23 بحران پس از زلزله با توجه به ویژگی‌های كشور ایران ایجاد می‌شود، اظهار داشت: برخی از این بحرانها، ‌بحرانهای اجتماعی است كه فقط باید از طریق جامعه شناسان مورد بررسی و تعریف قرار بگیرد. از جمله این مشكلات می‌توان به بحران امنیت، بحران زنان و دختران پس از زلزله، كودكان بی‌سرپرست و بحران اطلاع‌رسانی اشاره كرد.

وجودی خاطرنشان كرد: با توجه به ماهیت بحرانهای اجتماعی پس از زلزله، مدیریت این قبیل بحرانها باید به سازمانهای غیردولتی از جمله سازمانهای فعال در زمینه زنان و كودكان محول شود.

این پژوهشگر زلزله در ادامه تاكید كرد: نقش سازمانهای غیردولتی تنها به مدیریت بحران و كمك‌رسانی پس از زلزله محدود نمی‌شود بلكه این قبیل گروهها می‌توانند نقش بسیار موثری در پیشگیری از آسیبهای زلزله داشته باشند. با توجه به ساختار كنونی نظام ساخت‌و‌ساز كشور كه تقریبا تمامی سازمانهای درگیر در آن دولتی بوده و حتی نظامهایی كه باید مستقل و جدا از دولت بر فعالیتهای این بخش نظارت داشته باشند، جزئی از پیكره دولت شده‌اند، سازمانهای غیردولتی می‌توانند در كنار دولت در جهت كاهش خسارتهای زلزله ایفای نقش كنند.

دبیر جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران با اشاره به مشكلات ناشی از دولتی یا شبه دولتی بودن نهادهای نظارتی ساخت‌وسازهای عمده در كشور ایران، اظهار داشت: در مرحله ساخت و ساز وجود سازمانهای مستقل از دولت كه به صورت چشم‌بینای اجتماع بر فعالیت نهادهای متولی ساخت و ساز نظارت می‌كنند امری حتمی و لازم است. علاوه بر موارد ساخت‌وساز، حتی در مرحله سیاستهای كلان ساخت و ساز نیز وجود چنین ارگانهایی كاملا لازم و حتمی است. چرا كه وقتی وزارت مسكن با سیاستهای خود باعث كشیده شدن شهر به سوی گسلهای فعال در شهرهای مختلف شده است، ‌نهادی كه در این زمینه ذینفع باشد نخواهد توانست اعتراضی داشته باشد. در این شرایط حضور سازمانهای غیر دولتی در جایگاه نظارتی كه به صورت بی‌طرف نقد كننده پروژه‌ای باشد كه مستقیما بر زندگی مردم تاثیر دارند، انكار ناپذیرست.

وجودی افزود: یكی دیگر از مواردی كه سازمانهای غیردولتی می‌توانند نقش موثری ایفا كنند، در رابطه با افزایش منابع است. فعالیت عمده در كشور ما پس از زلزله، در زمینه جلب كمك‌های مردمی و انتقال آن به مناطق آسیب‌دیده بوده است كه شاید در این بین تجربه‌های زیادی نصیب دست اندركاران شده است. اما منابع فقط منابع جنسی یا مالی را شامل نمی‌شود و در برگیرنده مسائل روحی، روانی و معنوی نیز هست كه با توجه به زمینه‌های فعالیت، از حضور سازمانهای غیر دولتی می‌توان در كاهش آلام ناشی از زمین‌لرزه بهره‌مند شد.

وی در ادامه یكی دیگر از اثرات فعال شدن سازمانهای غیر دولتی را در كاهش نیازها عنوان كرد و گفت: كاهش نیازها به هنگام بحران مستلزم سرمایه گذاری قبل از شرایط بحران است بدین معنی كه پس از وقوع زمین‌لرزه به هیچ عنوان نمی‌توان به گونه‌ای عمل كرد كه منجر به كاهش خسارتها شود بلكه تنها می‌توان به جبران قسمتی از خسارتهای وارده نایل شد. دو عامل عمده در جهت كاهش خسارتهای وارده، ایمن سازی و مقاوم سازی و آموزشهای عمومی و همگانی است كه برای عملی شدن هر دو مورد نیاز به بستر سازی فرهنگی گسترده‌ای است كه فرهنگ سازی از نقشهای اساسی سازمانهای غیر دولتی است. برای مثال انجام همایشهای فرهنگی، برگزاری نمایشگاه‌ها، تهیه فیلم‌های آموزشی و یا گروه‌های تحقیقاتی و آموزشهای مردمی گسترده بدلیل مردمی بودن این سازمانها بازده بیشتری خواهد داشت.

وجودی در پایان تصریح كرد: آموزش ساكنان یك محله چیزی نیست كه بتوان به اجبار و یا توسط ارگانهای دولتی آن را عملی كرد.از طرف دیگر سازمانهای غیر دولتی می‌توانند به عنوان ناظر بی‌طرف در روند ساخت و سازهای عمومی و خصوصی عمل كرده و به انتشار گزارش در سطح عمومی اقدام كنند.

انتهای پیام